ทำไมต้องระวังการผสม Part B ข้ามรุ่นในสี 2 ส่วนผสม?
สี 2 ส่วนผสม (2K) อย่างเช่น Epoxy หรือ Polyurethane ได้รับความนิยมในการเคลือบพื้นและงานอุตสาหกรรม เพราะมีฟิล์มสีแข็งแรง ทนทานต่อสารเคมีและแรงเสียดทานสูง จุดเด่นของระบบนี้คือ การแยก Part A (Base) และ Part B (Hardener) ให้ผสมกันเฉพาะก่อนใช้งาน
อย่างไรก็ตาม การเลือกใช้ Part B ให้ตรงกับรุ่นของ Part A คือหัวใจสำคัญที่ช่างทุกคนห้ามละเลย เพราะข้อผิดพลาดเล็กน้อยอาจสร้างปัญหาใหญ่กับงานหน้างานจริง
1. สูตรสารเคมี Part B เฉพาะเจาะจงต่อแต่ละรุ่น
- Part B ของแต่ละรุ่นมีสารเคมีที่ถูกออกแบบมาร่วมกับ Part A เท่านั้น
- ถ้าใช้ Part B ข้ามรุ่น หรือเอาของยี่ห้ออื่นมาใช้ อาจเกิดปฏิกิริยาไม่สมบูรณ์ สารเคมีทำงานไม่ตรงจุดที่ต้องการ
- ผลลัพธ์คือ อัตราการแข็งตัวผิดเพี้ยน ส่งผลให้ฟิล์มสีด้อยคุณภาพ
2. เสี่ยงปัญหาสีไม่แข็ง/ฟิล์มสีลอกหลุดเร็ว
- เมื่อสารเร่งปฏิกิริยาใน Part B ไม่ตรงกับสูตร ฟิล์มสีอาจไม่แข็งตัว, แห้งไม่สม่ำเสมอ, หรือเกิดปัญหาฟองอากาศง่าย
- สีอาจหลุดลอก, เปราะ, หรือแตกได้ง่าย ทำให้งานต้องซ่อมหรือแก้ไขใหม่
3. ความเงา-ทนทาน ลดลงเมื่อใช้ส่วนผสมข้ามรุ่น
- ความเงาและความคงทนของฟิล์มสีขึ้นกับสารเร่งปฏิกิริยาและสารเติมแต่งเฉพาะใน Part B
- หากไม่ใช่สูตรเดียวกัน สีจะดูหมอง ไม่เงางาม และโดนสารเคมีหรือแรงขูดขีดก็ชำรุดได้เร็ว
ยกตัวอย่างปัญหาที่พบบ่อย
- สี Epoxy ไม่แห้งสนิท แม้ทิ้งไว้ข้ามคืน
- สีพื้นอีพ็อกซี่หลุดลอกภายในไม่กี่สัปดาห์
- ฟิล์มสีเหลือง หมอง หรือเป็นคราบเร็วผิดปกติ
4. อัตราส่วนผสมไม่แม่นยำ ควบคุมไม่ได้
- ผู้ผลิตกำหนดอัตราส่วนของ Part A & Part B เฉพาะแต่ละสูตร สำหรับสี 2 ส่วน เช่น Epoxy หรือ Polyurethane
- การผสมข้ามรุ่น (หรือคนละอัตราส่วน) ช่างจะไม่สามารถควบคุมปริมาณสารเร่งปฏิกิริยา หรือระยะเวลาการใช้งานก่อนแห้งตัวได้ ทำให้งานเสียหายได้ง่าย
จะรู้ได้อย่างไร?
- สังเกตจากฉลาก/คู่มือ มักระบุชัดว่า Part B นี้ใช้กับรุ่น/รหัสผลิตภัณฑ์อะไรเท่านั้น
5. การรับประกันคุณภาพจากผู้ผลิตสิ้นสุดทันที
- หากใช้ Part B ข้ามรุ่น ผลิตภัณฑ์จะสิ้นสุดการรับประกันความคงทนและการใช้งานทันที
- ค่าใช้จ่ายในการซ่อมหรือรื้อถอนจะตกอยู่กับช่างหรือผู้รับเหมา ไม่มีการชดเชยใดๆ
- ผู้ผลิตแนะนำให้ใช้ Part A & B พร้อมกันให้หมดภายในเวลาที่กำหนด
สรุปข้อควรระวังสำหรับช่างทาสี / ผู้รับเหมา
- อ่านฉลาก/คู่มือทุกรุ่นอย่างระมัดระวัง ว่าห้ามใช้ Part B ข้ามรุ่นโดยเด็ดขาด
- ตรวจสอบรหัสผลิตภัณฑ์ Part A & Part B ให้ตรงกันก่อนทุกครั้ง
- ผสมตามอัตราส่วนที่แนะนำจากโรงงานเท่านั้น
- ใช้งานส่วนผสมให้หมดภายในระยะเวลาที่กำหนด เพื่อประสิทธิภาพสูงสุด
- หากมีข้อสงสัย ติดต่อฝ่ายเทคนิคหรือศูนย์บริการของผู้ผลิตโดยตรง
ปัญหาที่พบจากการผสมข้ามรุ่น (Checklist)
- [ ] ฟิล์มสีไม่แข็งตัว
- [ ] สีพื้นอีพ็อกซี่หลุดลอกง่าย
- [ ] สีเงาหาย ฟิล์มสีหมองเร็ว
- [ ] ฟองอากาศ/ฟิล์มฟู
- [ ] ไม่มีการรับประกันจากผู้ผลิต
ข้อได้เปรียบของช่างที่ผสมถูกวิธี
- งานเนี๊ยบ ทนทาน ไม่ต้องแก้งานบ่อย
- สร้างความมั่นใจให้ลูกค้าและต่อเติมงานในอนาคต
- ประหยัดต้นทุนและเวลาด้วยการทำงานครั้งเดียวจบ
จำง่ายๆ: “Part A & B ต้องคู่กันเสมอ อย่าลองข้ามรุ่น เพราะงานใหญ่เสี่ยงเสียหาย”